BERLİN – Yunan müziğinin dünya markası Mikis Teodorakis, uzun bir ömrün sonunda çıkardığı bilançoda, insanlığın yakın geleceği için karamsar olduğunu gizlemedi. Berlin’de bir grup Türk gazeteci tarafından yeni kurulan “Vitrin” adlı internet gazetesinde (Vitrin.de) yayımlanan söyleşide, annesinin memleketi olan Çeşme’ye dikkat çeken hâlâ etkili sanat ve siyaset adamı, Türk ve Yunan halkları arasındaki dostluğun derinleştirilmesi çağrısını yineledi.
Vitrin kurucularından Arzu Ceylan’ın sorularını yanıtlayan büyük usta, Avrupa’da ve dünyada sağ popülist partilerin tekrar rağbet görmesinin olumsuz sonuçları olacağına dikkat çekti. Teodorakis, ekonomik çarpıklığın ve haksızlıkların, toplumları ahlaki bir çürümeye ittiği görüşünü yinelerken, şöyle konuştu:
“Egemen güçlerin ağırlığındaki ekonomi ve şiddetli savaş yoğunluğunun, insanlıkta ahlaki çürümeye yol açtığına inanıyorum. Gerici sağcı güçlerin yükselişi, “Büyük Korku” saldırısının getirdiği ölüm veya ekonomik boğulma tehdidi toplumsal yaşam güçlerin yenilgisinin sonucudur. Ekonomik boğulmalara Yunanistan’ı, şiddetli bombalamalara Yugoslavya ve Irak’ı gösterebiliriz.”
HALKLAR PARAMPARÇA EDİLİYOR
Kapitalist ABD ve büyük Avrupa ülkelerindeki yönelimleri ağır bir dille eleştiren komünist siyaset ve müzik adamı şu görüşleri de dile getirdi.
“Onların ortak özelliği sosyal refahlarının daha çok askeri endüstriye bağlı olması. Ölüm ticareti ile silah satışlarının ve her şeyden önce silahlı çatışmalar ve astronomik kâr getirmek amacıyla oluşturulan savaşlar… Neden Orta Doğu ve Afrika’dan gelen büyük göçmen dalgası var? Bu ülkelerin halkları neden çatışmalar ve savaşlara feda edildi? Çünkü kapitalizm, halkının huzurunu sağlayabilmek için ʻKara Ölüm’ aracılığıyla zenginleşmek mecburiyetinde. Çünkü bu zenginlik, uçaklar, tanklar, savaş gemileri, bombalar üzerinden sağlanıyor. Ve bunlar masum insanların bedenlerini parçalıyor, tüm şehirleri yok ediyor ve böylece savaştan kurtulan evsiz barksız vatansız insanlar kervanı oluşuyor. En trajik olan da, masum insanların kanlarıyla zenginleşen ülkelerin bu göçmenlere insan değil de hayvanmış gibi davranıyor olması.”
KÖTÜMSER EFSANE
Mikis Teodorakis, “Çokkültürlü yaşam Avrupa’daki ırkçılığa rağmen nasıl bir gelişme gösterecek” sorusuna da şu yanıtı verdi:
“Kötümserim. Çünkü görüyorum ki kibirli insanların tutumları, sağduyulu davranışın kırmızı çizgisini aşmıştır. Yakın gelecekte insanlığın cezalandırılmasından başka bir şey görmüyorum. Çünkü insanlık yaşamın temel kurallarına saygısını yitirmiştir. ”
Uzun bir ömrün ardından geçmişi anımsamanın artık kendisine acı verdiğini kaydeden 1925 doğumlu sanat adamı, “Güzel, güçlü ve özel anlarla dolu bir yaşamım oldu. Şimdi bu anların geçmişte kaldığını düşünmek ve geriye dönüp hatırlamak beni üzüyor. Bundan kaçınıyorum. Çünkü bana acı veriyor” diye konuştu.
Mikis Teodorakis, Ege, Türkler ve Yunanlar hakkında da şu uyarı ve talepte bulundu:
EGE BİRLEŞTİRİR, BÖLMEZ
“Yaratıcı bu doğayı, yani Ege’yi, Yunanlar ve Türkler arasında yaptıysa onları birleştirmek için yaptı. Bölmek için değil. Bunu şimdi söylemiyorum, çok eskiden beri söylemimdir bu. Hatta bana Zülfü Livaneli ile sarmaş dolaş İstanbul’da ʻIs tin Poli’de şarkı söylediğim için bana hain diyenler oldu. Hep halklarımız arasındaki dostluğun halkımızın ve insanlığın kurtuluşu için tek olanak olduğunu düşündüm. Ancak bugün gelecekten çok güvenle söz edemiyorum. Dediğim gibi insanlığın geleceğine inancımı yitirdim. Üzgünüm çünkü artık fiziksel gücüm de kalmadı. Efes Antik Tiyatrosu’nda Yunanlar ve Türkler olarak birbirimize sarılıp barış, dostluk ve halklarımız arasında işbirliği için yeniden şarkı söylemek isterdim.”
Kendisi hakkında yapılan belgesel film “Dance Fight Love Die – With Mikis Theodorakis on the Road” üzerine de görüş belirten büyük sanatçıyla gerçekleştirilen söyleşinin tamamı şu adresten okunabilir: www.Vitrin.de
